nhân tố sinh thái là

By Admin 27/09/2023 0

Bách khoa toàn thư hé Wikipedia

Các thực thể tác động cho tới người là yếu tố sinh thái xanh, bao gồm group vô sinh (không khí, nước,...) và hữu sinh (muỗi, cây trồng,...).

Nhân tố sinh thái là yếu tố ở môi trường thiên nhiên sở hữu tác động thẳng hoặc loại gián tiếp cho tới quy trình sinh sống của loại vật.[1][2][3][4] Đây là 1 trong định nghĩa vô sinh thái xanh học tập, ở những ngôn từ không giống được gọi là "ecological factor" (tiếng Anh),[4] "facteur écologique" (tiếng Pháp),[5]... đều dùng để làm có một hoặc nhiều yếu tố (hoặc yếu ớt tố) ở môi trường thiên nhiên sinh sống sở hữu hiệu quả cho tới một hoặc nhiều loại vật, hay còn gọi là nhân tố môi trường (environmental factor).[2][6][7]

Bạn đang xem: nhân tố sinh thái là

Các loại[sửa | sửa mã nguồn]

Các yếu tố sinh thái xanh thông thường gặp gỡ vô một hệ sinh thái xanh.
  • Các nhân tố sinh thái là những yếu tố tạo thành môi trường thiên nhiên sinh sống của loại vật, rất có thể tác động thẳng hoặc loại gián tiếp cho tới loại vật, được tạo thành nhì nhóm: group những yếu tố vô sinh (vật lí, hóa học) và group những yếu tố hữu sinh (người, sinh vật). Do cơ, một hệ sinh thái xanh khi nào cũng bao gồm bộ phận vô sinh và bộ phận hữu sinh.[1][2][3]

a. Thành phần vô sinh của một quần xã bao hàm toàn bộ những yếu tố ko sinh sống, thông thường gọi là sinh cảnh (biotope) hoặc môi trường thiên nhiên vật lí của quần xã. Thành phần này rất có thể gồm:

-     Các hóa học vô sinh (nước, những loại khí như CO2, O2, N2, những loại muối bột v.v), khả năng chiếu sáng, sức nóng phỏng, v.v. vô cơ, những yếu tố nhiệt độ (chủ yếu ớt là khả năng chiếu sáng, sức nóng phỏng, độ ẩm phỏng v.v) sở hữu tác động cực mạnh cho tới quần xã lên cả sinh cảnh

-     Các hóa học cơ học ko vô khung hình loại vật đang được sinh sống, như mùn, hóa học buồn chán, hóa học thải cơ học, những hóa học trong mỗi vật thể rơi rụng (lá rơi, lông rụng, xác rắn lột) … rất có thể chứa chấp prôtêin, lipid, cacbôhyđrat.v.v. Tại phía trên gọi tắt là "mùn, bã".

b. Thành phần hữu sinh là quần xã loại vật, bao gồm 3 nhóm:  loại vật phát triển, loại vật hấp phụ và loại vật phân giải.

-     Sinh vật phát triển thông dụng là thực vật sở hữu năng lực quang quẻ phù hợp bao gồm cây cối (trên cạn) và những loại tảo (dưới nước), ngoại giả còn một vài loại vi trùng quang quẻ phù hợp và hóa phù hợp.

-     Sinh vật hấp phụ bao gồm đa số loại vật dị chăm sóc, đa phần và thông dụng nhất là những động vật hoang dã, bao gồm 3 loại:

+       động vật hoang dã ăn thực vật (thường gọi là động vật hoang dã ăn cỏ);

Xem thêm: chủ thể trữ tình

+       động vật hoang dã ăn động vật hoang dã (thường gọi là động vật hoang dã ăn thịt);

+       động vật hoang dã ăn "mùn, bã" (như bọ hung, giun đất).

- Sinh vật phân giải (chủ yếu ớt là nấm và nhiều loại vi khuẩn) là những loại vật dị chăm sóc, sinh sống nhờ bởi vì hóa học cơ học "mùn, bã" có trước đôi khi phân bỏ hóa học cơ học trở thành hóa học vô sinh, trả lại sinh cảnh.

Trong một hệ sinh thái xanh, bộ phận vô sinh và bộ phận hữu sinh khi nào cũng tương tác ngặt nghèo cùng nhau.[1][2][3]

  • Đối với việc sinh sống còn của một loại vật, những căn nhà khoa học tập phân loại những yếu tố sinh thái xanh trở thành nhì nhóm: những yếu tố quan trọng nhất và những yếu tố tác động.

- Nhóm quan trọng nhất bao gồm những yếu tố luôn luôn phải có so với sự tồn bên trên, phát triển, trở nên tân tiến và sinh đẻ của loại vật. Các yếu tố này thay cho thay đổi tuỳ loại. Ví dụ: oxy, nước, thực phẩm,... với người; cacbônic, muối bột khoáng,... với cây cối.

- Nhóm tác động là ko cần phải cần thiết cho việc sinh sống còn của loại, tuy nhiên rất có thể thực hiện thay đổi uy lực ở loại vật, như tia phóng xạ, hoá hóa học.

Xem thêm: công thức đạo hàm lượng giác

Vai trò[sửa | sửa mã nguồn]

Ô nhiễm không gian tạo ra nhiều căn bệnh.[8]
  • Các yếu tố quan trọng nhất sở hữu tầm quan trọng sinh sống còn so với loại vật, tạo ra trở thành ổ sinh thái xanh của loại.
  • Các yếu tố tác động rất có thể thực hiện đột đổi thay. Kiểu gen của một loại vật được thể hiện trở thành loại hình trải qua hàng loạt hiệu quả phức tạp vô cơ sở hữu Chịu nhiều hiệu quả của yếu tố tác động. Tại nấc hiệu quả nhẹ nhàng, một loại hình (hoặc một tính trạng) rất có thể thay cho thay đổi và tính toán được, ví dụ như color domain authority. Dường như, những yếu tố tác động còn làm gây rối loàn DT, điển hình nổi bật là những chất độc hại (toxins), loại vật thực hiện căn bệnh, phóng xạ. Tại người, thật nhiều hóa học gia dụng sở hữu vô đa số toàn bộ những thành phầm đỡ đần cá thể và hóa học tẩy cọ thường thì rất có thể thực hiện nhiều căn bệnh ko DT hoặc thực hiện đột đổi thay. đa phần loại ung thư, hen phế truất quản ngại thông thường tương quan cho tới những yếu tố tác động.[8] Ngay cả hiện trạng niềm tin rơi rụng thăng bằng rất có thể thực hiện tự động kỷ (autism).[9] Duy trì hiện trạng mạnh mẽ, cơ chế thức ăn tương thích, thuyên giảm rượu và quăng quật dung dịch lá thực hiện hạn chế nguy hại trở nên tân tiến căn bệnh.[8][9]

Exposome[sửa | sửa mã nguồn]

Exposome là 1 trong định nghĩa khá mới nhất, tương quan cho tới hiệu quả của những yếu tố sinh thái xanh với môi trường thiên nhiên sinh sống của quả đât và Y học tập.[10][11][12][13][14][15][16][17][18][19]

Exposome bao hàm tụ hội những nhân tố xuất hiện nay khi quả đât xúc tiếp với môi trường thiên nhiên ngoài, tức thị những nhân tố phái sinh, ngoài NST, ko tự DT, bổ sung cập nhật mang lại cỗ gen nhưng mà cha mẹ truyền mang lại, kể từ thời điểm là phù hợp tử cho tới khi bị tiêu diệt. Khái niệm này phiên trước tiên được khuyến nghị bởi vì căn nhà dịch tễ học tập ung thư Christopher Paul Wild, vô năm 2005 vô một bài bác báo sở hữu tựa đề "Bổ sung cỗ gen với exposome: thử thách nổi trội của quy tắc đo xúc tiếp với môi trường thiên nhiên ở dịch tễ học tập phân tử".[20] việc này làm ra thảo luận sôi sục với rất nhiều ý kiến không giống nhau kéo dài ra hơn chục trong năm này.[10][11][12][13][14][15][16][17][18][19] Theo nghĩa này, exposome rất có thể biểu đạt đi ra giờ đồng hồ Việt là "thể ngoại" (ngoài nhiễm sắc thể) hoặc "thể phơi bầy nhiễm".

Wild mang lại rằng: "... exposome bao gồm toàn bộ những hóa học sinh sống tạo hình khi xúc tiếp với môi trường thiên nhiên ngoài, bao hàm cả hiệu quả nước ngoài cảnh lộn lối sinh sống cá nhân". Các hiệu quả của yếu tố sinh thái xanh tạo ra những "cảm biến" cá thể, lốt ấn sinh học tập tạo hình vô khung hình.[12][21] Nghĩa là 1 trong đứa trẻ con ở vô bụng của những người u nghiện rượu và hoặc hút thuốc lá lá sẽ sở hữu những "thể phơi bầy nhiễm" không giống với đứa trẻ con của những người u thông thường.

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

  • Chấn thương.
  • Hệ số DT.
  • Lô-cut tính trạng con số.
  • Sinh học tập căn bệnh ít nói.

Nguồn trích dẫn[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ a b c Campbell và nằm trong sự: "Sinh học" - Nhà xuất phiên bản giáo dục và đào tạo, 2010.
  2. ^ a b c d Vũ Trung Tạng: "Cơ sở sinh thái xanh học" - Nhà xuất phiên bản giáo dục và đào tạo, 2008.
  3. ^ a b c "Sinh học tập 12" - Nhà xuất phiên bản giáo dục và đào tạo, 2019.
  4. ^ a b “ecological factor”.
  5. ^ “Ecologie: Les Valeurs écologiques de Landolt”.
  6. ^ “What is ecology?”.
  7. ^ J.P. Meador. “Polycyclic Aromatic Hydrocarbons”.
  8. ^ a b c Gallagher, James (ngày 17 mon 12 năm 2015). “Cancer is not just 'bad luck' but down to lớn environment, study suggests”. BBC. Truy cập ngày 17 mon 12 năm 2015.
  9. ^ a b "Study showing evidence of a major environmental trigger for autism", ngày 10 mon 11 năm 2008 navjot PhysOrg, retrieved ngày 5 mon 3 năm 2010
  10. ^ a b Rappaport SM, Smith MT (2010). “Epidemiology. Environment and disease risks”. Science. 330 (6003): 460–461. doi:10.1126/science.1192603. PMC 4841276. PMID 20966241.
  11. ^ a b Rappaport SM (2011). “Implications of the exposome for exposure science”. J Expo Sci Environ Epidemiol. 21 (1): 5–9. doi:10.1038/jes.2010.50. PMID 21081972.
  12. ^ a b c Wild, CP (tháng hai năm 2012). “The exposome: from concept to lớn utility”. International Journal of Epidemiology. 41 (1): 24–32. doi:10.1093/ije/dyr236. PMID 22296988.
  13. ^ a b Peters A, Hoek G, Katsouyanni K (2012). “Understanding the liên kết between environmental exposures and health: does the exposome promise too much?”. Epidemiol Community Health. 66 (2): 103–105. doi:10.1136/jech-2011-200643. PMID 22080817.
  14. ^ a b Buck Louis GM, Sundaram R (2012). “Exposome: time for transformative research”. Stat Med. 31 (22): 2569–75. doi:10.1002/sim.5496. PMC 3842164. PMID 22969025.
  15. ^ a b Centers for Disease Control and Prevention (2012). "Exposome and Exposomics". Truy cập ngày 5 mon 3 năm trước đó.
  16. ^ a b Buck Louis G. M.; Yeung E.; Sundaram R.; và người cùng cơ quan (2013). “The Exposome – Exciting Opportunities for Discoveries in Reproductive and Perinatal Epidemiology”. Paediatric and Perinatal Epidemiology. 27 (3): 229–236. doi:10.1111/ppe.12040. PMC 3625972. PMID 23574410.
  17. ^ a b Vrijheid M, Slama R, Robinson O, Chatzi L, Coen M, và người cùng cơ quan (2014). “The Human Early-Life Exposome (HELIX): Project Rationale and Design”. Environ Health Perspect. 122 (6): 535–544. doi:10.1289/ehp.1307204. PMC 4048258. PMID 24610234.
  18. ^ a b Miller Gary W.; Jones Dean Phường (2014). “The Nature of Nurture: Refining the Definition of the Exposome”. Toxicological Sciences. 137 (1): 1–2. doi:10.1093/toxsci/kft251. PMC 3871934. PMID 24213143.
  19. ^ a b Porta M, editor. Greenland S, Hernán M, dos Santos Silva I, Last JM, associate editors (2014). A dictionary of epidemiology, 6th. edition. New York: Oxford University Press. ISBN 9780199976737
  20. ^ Wild, CP (tháng 8 năm 2005). “Complementing the genome with an "exposome": the outstanding challenge of environmental exposure measurement in molecular epidemiology”. Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention. 14 (8): 1847–50. doi:10.1158/1055-9965.EPI-05-0456. PMID 16103423.
  21. ^ Miller Gary W.; Jones Dean Phường. (tháng một năm 2014). “The Nature of Nurture: Refining the Definition of the Exposome”. Toxicological Sciences. 137 (1): 1–2. doi:10.1093/toxsci/kft251. PMC 3871934. PMID 24213143.

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

  • "TAU Expert Reviews Environmental Triggers (hairspray! Lipstick!) Of Common Autoimmune Diseases" Lưu trữ 2010-03-05 bên trên Wayback Machine, Medical News Today.
  • "Exposome (thể ngoại): một quy mô mới nhất nhằm nghiên cứu và phân tích hiệu quả của môi trường thiên nhiên với mức độ khỏe" ởhttps://thorax.bmj.com/content/69/9/876